ŠPIJUNSKI SATELIT OTKRIO NEŠTO STRAVIČNO NA HIMALAJIMA: Ovo će uticati na živote miliona ljudi!

Slike koje je načinio špijunski satelit iz perioda Hladnog rata otkrile su dramatičan gubitak leda u himalajskim glečerima.

Naučnici su uporedili fotografije snimljene američkim izviđačkim programom sa nedavnim posmatranjima svemirskih letelica i otkrili da se topljenje u regionu udvostručilo u proteklih 40 godina.

Studija pokazuje da se od 2000. godine visine glečera smanjuju u proseku za 0,5m godišnje. Istraživači kažu da su klimatske promene glavni uzrok.

- Iz ove studije, mi zaista vidimo najjasniju sliku o tome kako su se promenili himalajski glečeri - izjavio je za BBC Džošua Maurer sa opservatorije Lamont-Doherti Earth iz Univerziteta Kolumbija.

Tokom 1970-ih i 1980-ih, američki špijunski program - pod kodnim imenom Hekagon - lansirao je 20 satelita u orbitu da tajno fotografiše Zemlju. Skrivene slike snimljene su na rolama filma koje su sateliti bacali u atmosferu kako bi se sakupili u vazduhu prolazeći vojnim avionima.

Materijal je deklasifikovan 2011. godine i digitalizovan je američkim Geološkim istraživanjem za naučnike. Među špijunskim fotografijama su i Himalaji - područje za koje su istorijski podaci oskudni.

Poredeći ove slike sa novijim satelitskim podacima iz Nase i japanske svemirske agencije (Jaka), istraživači su uspeli da vide kako se region promenio. Tim na Univerzitetu Kolumbija pogledao je 650 glečera u Himalajima u dužini od 2.000 km. Grupa je utvrdila da se u periodu od 1975. do 2000. godine svake godine gubi u proseku 4 milijarde tona leda. Ali između 2000. i 2016. glečeri su se otapali otprilike dva puta brže - u proseku su gubili oko 8 milijardi tona leda svake godine.

Naučnici kažu da će trajni gubici leda imati ogroman uticaj. Kratkoročno, veliko povećanje vode može izazvati poplave. Dugoročno gledano, milioni ljudi u regionu koji zavise od ledenih voda tokom sušnih godina mogu iskusiti veoma ozbiljne poteškoće.

Komentarišući ovo istraživanje, dr. Hamiš Pritčard iz britanskog Antarktičkog istraživanja, rekao je:

- Ono što je novo ovde je da se može videti kako se topljenje glečera u celom području Himalaja povećalo zbog klimatskih projena.Tokom jedne generacije, otapanje se udvostručilo i ovi glečeri se brzo smanjuju. Zašto je to bitno? Jer kada se led istroši, neke od najvažnijih azijskih reka će izgubiti vodovod koji će ih voditi kroz sušna leta, baš kada je voda najvrednija. Bez planinskih glečera, suše će biti još gore za milione ljudi koji žive nizvodno.

BONUS VIDEO:

(Espreso.co.rs/BBC)